آیا تا به حال نام سهام خزانه (Treasury Stock)را شنیده اید ؟
این یک اصطلاح تخصصی حسابداری است و اما تعریفی از سهام خزانه ؟
سهام خزانه عبارت از سهام عادی یا ممتاز یک شرکت سهامی است که توسط همان شرکت مجددا خریداری گردیده است به عبارت دیگر شرکت سهام صادر شده خود را مجددا در بورس خریداری می نماید و بد نیست بدانید که طبق ماده ۱۹۸ قانون تجارت خرید سهام شرکت توسط همان شرکت ممنوع است و علت آن هم این است که شرکت و مدیریت آن همواره از اطلاعات داخلی آگاه است و ممکن است به واسطه این مزیت سهام خود را زمانیکه در حداقل قیمت خود می باشد بخرد و همان را در اوج قیمت آن بفروشد و موجب ضرر و زیان فروشنده و خریدار گردد از طرفی دیگر بر طبق استاندارد های حسابداری سهام خزانه یک دارائی محسوب نمی شود و سود حاصل از خرید فروش آن نبایستی بین سهامداران توزیع شود بنابر این دلایل در بیشتر کشورهای جهان خرید سهام خزانه مجاز نمی باشد البته موارد دیگری نیز در مورد سهام خزانه وجود دارد و اینکه سهام خزانه از حقوقی نظیر حق رای , سود سهام , حق تقدم خرید سهام برخوردار نیست .
آیا واقعا در بورس تهران قانون ممنوئیت سهام خزانه رعایت می شود ؟ خوب است بدانید که نه تنها که رعایت نمی شود بلکه به طور غیر مستقیم به آن حقوق کامل از قبیل سود سهام , حق رای , افزایش سرمایه هم تعلق می گیرد و حتی سود و زیان خرید و فروش آن نیز بین سهامداران توزیع می شود . بطور نمونه شرکت گروه بهمن ۱۰۰درصد سهام شرکت شاسی ساز را دارد و شرکت شاسی ساز نیز ۱۰درصد شرکت گروه بهمن را دارد ملاحظه می کنید که این ۱۰درصد دراصل همان سهام خزانه است که درصورت های مالی تلفیقی خود را نشان می دهد حالا شرکت شاسی ساز می تواند برای همیشه یک عضو هیات مدیره برای شرکت گروه بهمن انتخاب کند در حالیکه سهام خزانه بر طبق استاندارد ها فاقد حق رای می باشد در مورد سایر حقوق نیز وضع به همین منوال است .
بنابراین مشاهده می کنید که دربورس سهام خزانه از نوع حقوق کامل یعنی ضد حقوق سهامدار آن وجود دارد . برای یافتن اینگونه شرکتها کافیست پرتفوی هرشرکت را با سهامداران همان شرکت مقایسه کنید . تشابهات همان سهام خزانه است .
درپایان باید بگویم که سهام خزانه مزایایی را هم دارد که موجب سود سهامداران می گردد و به همین خاطر در بعضی از کشورها خرید آن را تحت شرایط خاصی مجاز می دانند ( اگر توضیح بیشتر می خواهید بگویید تا بنویسم ) اما چون امکان سواستفاده ازآن بیشتر است اکثرا ممنوع اعلام می کنند . در بورس تهران نیز بهتراست نظارت و کنترل بیشتری بر روی سهام خزانه شرکت ها شود تا حقوق سهامدارن جزء ضایع نشود
معمولا سهام خزانه بعنوان یه قلم کاهنده دربخش حقوق صاحبان سهام میاد(مراجعه شود به کتاب حسن همتی میانه ۲) ولی چرا بعضی ها اونو بعنوان یه قلم افزاینده دردارایی ها میارن ( .نمونه اون کتاب اقای یداله تاری وردی یا نشریه ۹۴ سازمان حسابرسی ؟ !) راستی نظر شما چیه ؟
ثبت دیدگاه