بر اساس برآوردها در حال حاضر حدود ۵۴ درصد از جمعیت جهان در شهرها زندگی میکنند. انتظار می رود با رشد شهرنشینی، جمعیت شهرنشینان جهان تا سال ۲۰۵۴ با یک و نیم برابر رشد به ۶ میلیارد نفر افزایش یابد که این رقم معادل دو سوم جمعیت جهان در آن زمان خواهد بود.
از طرف دیگر اقتصادهای جهان امروز به شدت شهر محور است به گونهای که بر اساس اعلام بانک جهانی هماکنون به طور متوسط بیش از ۸۰ درصد از تولید ناخالص داخلی کشورها در شهرها تولید میشود. بدیهی است که رشد پرشتاب محیطهای شهری چالشهای فراوانی را با خود به همراه خواهد داشت. افزایش افسارگسیخته تقاضا برای مسکن، سیستمهای حمل و نقل، فضاهای تفریحی، محیطهای اداری و شغلی و سایر زیرساختها و خدمات شهری از جمله این چالشها است که شهرهای جهان مدتها است با آن دست و پنجه نرم میکنند. موضوع تامین اعتبار مالی برای ارائه زیرساختها و خدمات شهری از جمله مهمترین ابعاد مقابله با چالشهایی از این دست است. موسسه جهانی مک کینزی پیشبینی کرده است توسعه زیرساختهای شهری در کل جهان در سالهای بین ۲۰۱۳ تا ۲۰۳۰ مستلزم تامین اعتباری بالغ بر ۵۷ تریلیون دلار خواهد بود. برطرف کردن این تقاضاها و توسعه زیرساختهای شهری موضوعی همیشگی است و هیچ گاه محدود به دوره زمانی خاصی نخواهد بود. از این نظر، دولتهایی در این عرصه عملکرد موفقیتآمیزتری خواهند داشت که بتوانند منابع مشخص و پایداری را برای تامین اعتبارات لازم برای توسعه زیرساختهای شهری پیشبینی کنند. دولتمردان و قانونگذاران در همه کشورهای جهان نقش پر رنگ و بسیار برجستهای برای درآمدهای مالیاتی در این حوزه قائل شدهاند. در ایران نیز تمهیداتی از این دست مورد نظر قانونگذاران قرار گرفته است، به طوری که با اختصاص بخش قابل توجهی از درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده به شهرداریها راه را برای تامین منابع پایدار مورد نیاز این حوزه هموار کردهاند. در حال حاضر که نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ایران ۹ درصد اعلام شده است، حدود ۳ واحد درصد به شهرداریها اختصاص یافته است. بر اساس آمارهای اعلام شده، فقط در سال گذشته از مجموع درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان به حساب شهرداریها واریز شده است که این منابع پیامدهای بسیار اثربخش و سودمندی را در حوزه توسعه زیرساختهای شهری به همراه داشته است. به اذعان مسئولان سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور در حال حاضر ۵۴ درصد بودجه شهرداریها در شهرهای کوچک از محل درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده تامین میشود. بر اساس این اظهارات، اختصاص درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده به این نهاد کمک کرده است تا در سال ۹۳ بیش از ۴۸ هزار دستگاه و ماشین آلات عمرانی و خدماتی برای شهرهای کوچک کمتر از ۵۰ هزار نفر خریداری شود. مالیات بر ارزش افزوده نه تنها یاریگر شهرداریها و شهرهای کوچک بوده است، بلکه در شهرهای بزرگ نیز نقش پر رنگی از خود بر جای گذاشته است. بررسی لایحه بودجه سال ۹۴ شهرداری تهران نشان میدهد مالیات بر ارزش افزوده در میان ۷ منبع بزرگ درآمدی شهرداری تهران در جایگاه دوم ایستاده است. سهم درآمدهای حاصل از این نوع مالیات در بودجه سال ۹۳ شهرداری این کلانشهر ۱۶ درصد بوده است که در لایحه بودجه سال ۹۴ به ۲۰ درصد افزایش یافته است. همه این آمار و ارقام حکایت از آن دارد که درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده پیامدهای سازنده و اثربخشی در زمینه توسعه زیرساختهای شهری به همراه داشته است. تامین چنین منبع درآمدی پایداری برای این حوزه باعث خواهد شد توسعه زیرساختها و خدمات شهری به شیوهای پایدار و همیشگی دنبال شود و با بروز مشکلاتی از قبیل کسری بودجه و یا اُفت درآمدهای نفتی دچار نوسان و توقف نشود.
ثبت دیدگاه