دو راهکار اصلی کاهش آلودگی هوا

به گزارش مادوند، یوسف رشیدی در دهمین همایش ملی مدیریت آلودگی هوا و صدا با موضوع بایدها و نبایدهای حکمرانی محیط زیست که امروز در دانشگاه تهران برگزار شد در مورد آلودگی هوا اظهار کرد: آلودگی هوا موضوعی اجتماعی و مهم در کشور ما است و مردم بسیار به آن توجه دارند. ما در حوزه‌ای قرار داریم که به صورت طبیعی گرد و غبار وجود دارد. استاندارد ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون باید به پنج میکروگرم در متر مکعب تبدیل شود اما ما به آن نمی‌رسیم. ما در ایران به علت گرد و غبار غلظت زیر پنج میکروگرم در متر مکعب نداریم و نباید مانند اروپا به‌صورت خطی فکر کنیم.

وی با اشاره به وضعیت نابسامان خودروهای در حال تردد توضیح داد: سازمان حفاظت محیط زیست فقط خودروهای نو را مورد آزمون قرار می‌دهد. هیچ دستگاهی نمی‌داند خودروهایی که با استاندارد یورو۵ تولید می‌شوند چه مدت این استاندارد را حفظ می‌کنند، به عبارتی اطلاعاتی از پایداری استاندارد خودروهای تولیدی در کشور موجود نیست.

رشیدی ادامه داد: معاینه فنی که آزمون خودرو در حالت ساده را تستی می‌کند، نمی‌تواند شاخص پایداری استاندارد خودروهای تولید داخل باشد. بدین جهت سازمان حفاظت محیط زیست به جای تمرکز بر پایداری استاندارد خودروها فقط با الگوبرداری از اروپا به صورت خطی استاندارد خودروهای نو را ارتقاء می‌دهد.

به گفته این کارشناس آلودگی هوا اختلاف استاندارد یورو۴ با یورو۵، دو صدم گرم بر کیلومتر است که تاثیر محسوسی بر کیفیت هوا ندارد. در نتیجه بهتر است سازمان حفاظت محیط زیست به جای ارتقای بدون نظارت در مرحله کارکرد خودروها ترتیبی اتخاذ کند تا قطعات کنترل آلودگی خودروها گارانتی مادام العمر شوند.

رشیدی اضافه کرد: آیا با برقی کردن خودروها و موتورسیکلت‌ها مشکل آلودگی هوای تهران حل می‌شود؟ آیا فقط باید تمرکز بر آلودگی اگزوز خودروها باشد؟ به ازای هر کیلومتر پیمایش آلودگی، تولید ذرات معلق ناشی از لاستیک و خیابان و سایر موارد غیر احتراقی بین ۳.۵ تا هشت برابر آلودگی ناشی از اگزوز است.

وی افزود: تمرکز بر مدیریت تردد خودروهای سواری بسیار بیشتر از موارد دیگر می‌تواند بر آلودگی هوا تاثیر داشته باشد.

رشیدی در پایان به راهکارهای اصلی کاهش آلودگی هوا پرداخت و گفت: دو راهکار اصلی توسعه حمل و نقل عمومی و توسعه خدمات الکترونیک است. حمل و نقل عمومی پاسخگویی به سفرهای ضروری شهری است که نیازمند سرمایه گذاری و تخصیص منابع بسیار است همچنین توسعه خدمات الکترونیک، حذف سفرهای ضروری شهری را شامل می‌شود و از ملزومات آن می‌توان به شناسایی فرآیندها و صرف حداقل هزینه‌ها اشاره کرد. راهکارهای دیگر مانند ارتقایاستاندارد خودروها، بهبود کیفیت سوخت، معاینه فنی و … به صورت مکمل و بعد از دو راهکار اول باید در اولویت قرار گیرند.

به گزارش مادوند، مسعود تجریشی – استاد دانشگاه صنعتی شریف – در دهمین همایش ملی مدیریت آلودگی هوا و صدا که با موضوع بایدها و نبایدهای حکمرانی محیط زیست درمورد آلودگی هوا امروز در دانشگاه تهران برگزار شد، بااشاره به مدیریت کیفی و لزوم قرار گرفتن حرکت رو به جلو به عنوان اولویت اظهار کرد: ضوابط و استانداردها باید در کنار سه اصل توانایی فنی، توجه به اقتصاد و مقبولیت قرار گیرد. توانایی فنی یعنی آیا می‌توانیم به لحاظ فنی خودرو یورو۶ تولید کنیم؟ توجه به اقتصاد نیز توجه به قدرت خرید مردم است.

وی افزود: برای هر هدفگذاری باید به این سه عامل توجه جدی نشان داد. اگر توجه نکنیم همین وضع موجود یعنی عدم تامین اعتبارات، تحریم و عدم رعایت نکات مربوط به کاهش آلودگی هوا از سوی شهروندان رخ می‌دهد.

به گفته تجریشی ما فهم درستی از صورت مسئله نداریم. در همه جای دنیا جهت تصویب قوانین، مجموعه‌های دانشگاهی و اتاق فکر خوراک لازم را به مجلس می‌دهند در ایران خوراک لازم برای تصویب قوانین به مجلس داده نمی‌شود بدین جهت بسیاری از موارد عملیاتی نمی‌شود.

تجریشی ادامه داد: در مواردی که تصمیم‌گیری صورت می‌گیرد، تصمیم‌ساز مانند قانون هوای پاک و قانون تالاب‌ها وجود ندارد. دستگاه‌های اجرایی موظف به اجرای قانون هستند اما چون فهم درست از مسئله وجود ندارد درنتیجه عملیاتی نیز نخواهد شد.

وی افزود: درباره آلودگی هوا نیز ما فهم درستی از چالش‌های آلودگی هوا نداشتیم. پس از پیگیری‌ها، مطالعات انجام شده، تهیه سیاهه انتشار و بررسی تفاوت‌ها به جمع‌بندی اینکه باید فهم علمی خود را به فهم سیاست‌گذاری تبدیل کنیم، رسیدیم. به عنوان مثال اینکه آیا خودروی گازی باید استاندارد یورو۶ داشته باشد؟ تحقیقات به ما نشان داد یک گاو ۱۵ برابر یک خودرو سمند گاز متان تولید می‌کند. به همین علت چرا باید بر صنعت خودروسازی فشار وارد کرد، وقتی می‌توان گاوداری‌های جنوب تهران را برای کاهش گاز متان ساماندهی کرد.

تجریشی با بیان اینکه ما در یک منطقه پر گردوغبار و ریسک پذیر به لحاظ آلودگی هستیم، گفت: ما هیچ‌گاه به اینکه چه آلاینده‌ای برای ما ریسک‌پذیرتراست، توجه نکرده‌ایم. اکنون با وجود اسناد بالادستی درباره منبع، حجم و آثار گردوغبار همچنین سیاهه انتشار و باتوجه به سه مولفه توانایی فنی، اقتصاد و مقبولیت باید آلاینده‌ها را بهتر بشناسیم و بدانیم باید تمرکز خود را بر چه چیزی قرار دهیم. به این موارد در مسیر قانونگذاری و سیاستگذاری باید توجه شود.

وی گفت: در زمان مسئولیت من در سازمان حفاظت محیط زیست حداکثر ۱۷ درصد مازوت سوزانده می‌شد، اما اکنون براساس آخرین اطلاعات ۶۵ درصد مازوت سوزی داشتیم. دوگانگی در قوانین باعث به وجود آمدن چنین شرایطی است.

تجریشی در ادامه اظهار کرد: باید براساس سه مولفه عنوان شده درباره سلامت مردم، دانشگاه‌ها و مراکز سلامت تحقیق کنند البته نباید به نحوی باشد که باعث ترس مردم شوند. اکنون چالش‌ها دستگاه‌های اجرایی را درباره آلودگی هوا ترسانده است چراکه راهکار اجرایی نداریم و اقدامات مناسبی را انجام نمی‌دهیم. بدین جهت باید آلودگی هوا در بعد کلان و جزء بررسی شود.

معاون سابق سازمان محیط  زیست در پایان گفت: ما اکنون ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس در تهران داریم که این تعداد باید ۹۰۰۰ دستگاه اتوبوس باشد. شورای شهر در تامین آن سهم مهمی دارد اما همه بار این مورد را به دوش دولت می‌اندازد. ما نیاز به ریشه‌یابی به لحاظ حکمرانی داریم که اقدام درست را انجام دهیم.

انتهای پیام